การแนะนำการเก็บรักษายาบางชนิดที่สำคัญ
การเก็บรักษายาภายใต้สภาวะที่กำหนด
สภาวะการเก็บยาที่แนะนำมักระบุไว้บนฉลาก โดยอาจกำหนดช่วงอุณหภูมิ
หรือสถานที่หรือเงื่อนไขในการเก็บเภสัชภัณฑ์ เช่น “เก็บในตู้เย็น”
“เก็บที่อุณหภูมิห้อง” ควรปฏิบัติตามคำแนะนำเสริมด้วย
เช่น “เก็บยาให้พ้นแสง” ถ้าเภสัชภัณฑ์ที่ต้องเก็บให้พ้นแสงบรรจุในภาชนะใสหรือโปร่งแสงแล้วใส่ในกล่องทึบแสง
ผู้ป่วยไม่ควรแกะกล่องทิ้งจนกว่าจะใช้ยาหมดหรือทิ้งยา ถ้าไม่ระบุสภาวะในการเก็บอย่างเฉพาะเจาะจง ควรเก็บเภสัชภัณฑ์นั้นในอุณหภูมิห้องที่ควบคุม
(controlled room temperature, 20-25 °C) ควรหลีกเลี่ยงเภสัชภัณฑ์จากบริเวณที่ร้อน
เย็น หรือมีแสงมากเกินไป หรือมีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิมากเกินไป
ยาที่แบ่งบรรจุควรเก็บในสิ่งแวดล้อมที่ควบคุมความชื้นและตามอุณหภูมิที่กำหนดในเภสัชตำรับหรือตามฉลาก ในกรณีที่ไม่ระบุอุณหภูมิและความชื้น
ควรเก็บที่อุณหภูมิห้อง (controlled room temperature) แต่ไม่เกิน 23 °C ที่ความชื้นสัมพัทธ์ไม่มากกว่า
75% ในตู้เย็นและในช่องแช่แข็งไม่ถือเป็นบริเวณที่ควบคุมความชื้น
ถ้ายานั้นถูกกำหนดให้เก็บในที่เย็นจัด (cold temperature) ให้เก็บยาในตู้เย็นหรือช่องแช่แข็งโดยใส่ยาในภาชนะบรรจุชั้นนอก
(outer container) ที่เข้ามาตรฐานที่บังคับไว้สำหรับยานั้นๆ
อุณหภูมิ เภสัชภัณฑ์หลายชนิดต้องเก็บในที่เย็น โดยเฉพาะที่อุณหภูมิต่ำกว่า
15 °C
เช่นยาเหน็บที่ต้องหลอมละลายที่อุณหภูมิของร่างกาย ยาเตรียมเหล่านี้อาจเสียได้ถ้าวางไว้ในที่ร้อน ยาฉีดอินซูลินควรเก็บที่อุณหภูมิ
2 – 8 (หรือ 10) °C คือในตู้เย็นแต่ไม่ใช่ช่องแช่แข็ง
ยาปฏิชีวนะในรูปแบบยาน้ำแขวนตะกอน ผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำมันหอมระเหย และครีมบางชนิดต้องเก็บในที่เย็น
ยาที่มีไซรับในปริมาณสูงหรือมีปัญหาการละลายควรหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ
ความชื้น ยาในรูปแบบของแข็งควรป้องกันความชื้น
ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ควรบรรจุในภาชนะที่ป้องกันอากาศและความชื้นได้ และควรชี้แจงให้ผู้ป่วยปิดฝาหลังจากใช้ยา ยาผงที่แบ่งบรรจุในกล่อง/ห่อกระดาษควรเก็บในที่แห้ง
แสง ขวดสีชาใช้ป้องกันผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อแสง
การใส่กล่องช่วยเพิ่มการป้องกันแสงได้
สารบางชนิดเช่น paraldehyde ต้องเก็บในที่มืดสนิท
ภาชนะบรรจุไม่ควรสัมผัสแสงอาทิตย์โดยตรงแม้จะเป็นภาชนะป้องกันแสงก็ตาม
การติดไฟ ผลิตภัณฑ์ที่มีตัวทำละลายอินทรีย์ที่ติดไฟได้ควรมีฉลาก
“ติดไฟได้ เก็บให้ห่างจากเปลวไฟ” ตัวอย่าง ยาเตรียม
Salicylic Acid Lotion BP ที่ใช้กับหนังศีรษะ ควรแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเป่าผมให้แห้งในบริเวณใกล้ไฟหรือเปลวไฟ
